سانجی دات در نقش احمدشاه درانی در فیلم ‘پانی‌پت’
سانجی دات که قرار است نقش احمدشاه درانی، پادشاه افغانستان در قرن هجدهم میلادی را در فیلم بالیوودی “پانی‌پت” بازی کند، از چهره‌های شناخته‌شده سینمای هند و از بازیگران محبوب در افغانستان است.
دو روز پیش بازیگران اصلی فیلم “پانی‌پت” که یک رویداد تاریخی مهم و مشترک هند و افغانستان را به تصویر خواهد کشید، معرفی شدند. آشوتوش گواریکار، کارگردان این فیلم اعلام کرد که سانجی دات، آرجون کپور و کریتی سانون نقش‌های اصلی این فیلم را بازی خواهند کرد.
گواریکار در بیانیه‌ای که در رسانه‌های هندی منتشر شده گفته است که تجربه کار با سانجی دات در فیلم “نام” را دارد و خوشحال است که کارگردانی فیلمی با نقش‌آفرینی این “بازیگر فوق العاده با استعداد” را به عهده خواهد داشت. این فیلم که نام کاملش “پانی‌پت، آن خیانت بزرگ” است، بر جنگ سوم پانی‌پت که در سال ۱۷۶۱ میلادی میان احمد شاه درانی، پادشاه وقت افغانستان و ارتش امپراتوری مارات‌های هند در شهر پانی‌پت رخ داد، تمرکز خواهد داشت. در این جنگ که به پیروزی احمد شاه درانی انجامید، شاه افغان از سوی دو گروه هندی: روهیلا، افغان‌های منطقه دو‌آب و شجاع‌الدوله حمایت می‌شد. نظر به متون تاریخی در این جنگ ده‌ها هزار نفر کشته شدند و یکی از بزرگ‌ترین و پرماجراترین جنگ‌های قرن هجدهم در تاریخ هند و افغانستان به شمار می‌رود.احمد شاه ابدالی یا احمد شاه درانی متولد سال ۱۷۲۲ میلادی اساسگذار امپراتوری درانی و همچنین کشور افغانستان امروزی است. او در سال ۱۷۴۷ پس از کشته شدن نادر شاه افشار شاه افغانستان شد. آرجون کپور در نقش سداشیوراو باو (فرمانده کل ارتش مارات‌ها) ظاهر خواهد شد. کریتی سانون هم نقش پرواتیبای، همسر دوم سداشییوراو را بازی خواهد کرد. کسی که در این جنگ همیشه از همسرش حمایت می‌کند و حتی در جنگ با او می‌رود. سنجای دات با نشر کردن پوستر فیلم در توییتر نوشته است:”مشتاقانه منتظرم که بخشی از فیلم پانی‌پت باشم.”
پایان پست توییتر شماره از @duttsanjay
آرجون کپور و کریتی سانون که از بازیگران نسل نو سینمای هند هستند، شاید در حد سانجی دات در افغانستان شناخته شده نباشند. ولی به دلیل دهه‌ها محبوبیت سینمای هند در افغانستان، مردم این کشور شاید در حدی که احمد شاه درانی را می‌شناسند، سانجی دات را هم بشناسند. کریتی سانون درباره این فیلم چنین توییت کرده: افتخار می‌کنم که بخشی از بازگویی شجاعت، شور و وطن‌دوستی در جنگ سوم پانی‌پت هستم.آرجون کپور هم در توییتر نوشته است افتخار می‌کند که شجاعت رزمندگان مارات‌ها را روی پرده می‌آورد. با توجه به توییت‌های این بازیگران به نظر می‌رسد فیلم بیشتر قربانی‌ها و شجاعت هندی‌ها در این جنگ را برجسته کند. تا شاید بتواند هم دل اکثریت مخاطبان این فیلم را که هندی‌ها هستند، به دست بیاورد و هم روایتی از آن برهه مهم تاریخ هند باشد. گواریکار، کارگردان این فیلم در توییتی گفته است:”نمایش‌های تاریخی همیشه مرا مجذوب خود کرده است. اینبار داستانی درباره رویدادی خواهد بود که به جنگ سوم پانی‌پت انجامید.”حسین دانش، منتقد فیلم ساکن سوئد می‌گوید نوع بازگویی روایت تاریخی در سینما بستگی به صاحب اثر و نگاهش به یک رویداد دارد. یک فیلمساز نگاه خطی و روایت مکتوب‌شده و مرسوم از تاریخ دارد و دیگری نگاه سنت شکن و منتقدانه.به گفته او فیلم‌های کوروساوا مثل سریر خون و آشوب، در واقع روایت انسانی و منتقدانه فیلمساز از تاریخ است.درباره این‌که آیا یک فیلمساز باید به روایت‌های اصلی در فیلم‌های تاریخی متعهد بماند یا نه، آقای دانش می‌گوید:”بسیاری از فیلمسازها به اصل یک رویداد متعهد می‌مانند اما از دل رویداد تاریخی، روایت منتقدانه خود را تصویر می‌کنند. روایت جانبدارانه و سیاسی از تاریخ هم در سینما وجود دارد. روایتی که باعث تحقیر یک گروه انسانی و ستایش گروه حاکم یا مخالف می‌شود.”آقای دانش به این باور است که ممکن است شخصیتی در تاریخ، ساخته و پرداخته شده باشد، ممکن است یک فرمانده جنگ و یا یک رهبر دینی تصویر مطلق فیلترشده در روایت مرسوم ترسیم کرده باشند اما سینما در مواردی این تصویرهای فیلتر شده را می‌شکند.به باور این سینماگر، هند شاید تنها کشور در آسیا و شرق باشد که فیلمسازان آن با دست باز، تاریخ را روایت می کنند و همیشه برخی فیلم‌های آن با جنجال روبرو شده اما هستند فیلمسازهایی که همچنان تابوها را نقد می‌کنند. او می‌گوید در کشورهای دیگر این مسئله فرق می‌کند، در ایران مثلا نگاه باز و روایت سنت شکن وجود ندارد. به گفته او روایت تاریخی در سینمای ایران خطوط قرمز بسیار زیادی دارد، حتی نگاه ناسیونالیستی به وقایع تاریخی وجود دارد. آقای دانش می‌افزاید که در سینمای هند اما فضای بازتری در این زمینه وجود دارد.فیلم‌هایی که با اتکا به روایت‌های تاریخی ساخته می‌شوند، همیشه منتقدان موافق و مخالفش را داشته‌اند. به نظر می‌رسد این فیلم بیشتر از رویداد اصلی که یک رویداد تاریخی آشکاراست، روی دراماتیزه کردن کاراکترهای اصلی فیلم و شخصیت آنها تمرکز داشته باشد. این که فیلم “پانی‌پت” چه نقد و نظرها و واکنش‌هایی را از سوی مخاطبان و منتقدان سینما در پی خواهد داشت پس از اکران آن در ۶ دسامبر ۲۰۱۹ روشن خواهد شد. برای مخاطبان بیشمار بالیوود در افغانستان اما نکته جالب‌تر این خواهد بود که شاه سابق‌شان را در چهره سانجی دات خواهند دید و این که محبوبیت سانجی دات پس از این فیلم در میان این مخاطبان بیشتر خواهد شد و یا کم‌تر، قضاوت در این مورد هنوز زود است.